Söz assosiosiyaları

Söz assosiosiyaları

İlk əvvəl mövzunu öyrənməyə başlamazdan əvvəl şagirdlərin

mövzu haqqında olan biliklərini üsulun köməkliyi ilə aşkara çıxarmaq mümkündür. 

    Bu üsul müəllim üçün öz dərsinin Motivasiya mərhələsini rahatlıqla qurmasına xidmət edir. Eyni zamanda bu metod fəal dərsin, ümumiləşdirmə və nəticələrin çıxarılması mərhələsində də tətbiqi əlverişlidir.

Üsulun köməkliyi ilə müəllim şagirdlərin mövzu ilə əlaqədar olan əvvəlki biliklərini öyrənməklə və şagirdlərə xatırlatmaqla yanaşı, həm də onları növbəti öyrənəcəkləri mövzuya yönətmiş olur.Söz assosiyasiyaları üsulundan nəinki dərsin motivasiya mərhələsində, eləcə də dərsin ümumiləşdirmə mərhələsində istifadə etmək olar. Müəllim bu üsulu tətbiq edərkən bütün “kollektivlə iş”ləyir.Üsul istənilən formada (yazılı və şifahi) tətbiq edilə bilər. Müəllim mövzu ilə əlaqədar hər hansısa bir sözü və ya söz birləşməsini lövhədə yazır.

Nümunə:

 Müəllim tərəfindən şagirdlərə tapşırıq verilir ki, gördükləri bu söz (Şah İsmayıl Xətai) haqqında ağıllarına gələcək xatırladıqları ilk fərziyyələri səsləndirsinlər. Şagirdlər tərəfindən səsləndirilən fərziyyələr müəllim tərəfindən dərhal yazıya alınır. Bunun üçün ən çox 1-2 dəqiqə vaxt verilir. Daha sonra mövzu ilə bağlı olan sözlər deyilən fikirlərin arasından seçilir və müəllim tərəfindən lövhədə əlaqələndirilir. (ya rəngli təbaşirlə, ya da markerdən istifadə etməklə dairələnir) Onlardan anlayış və yaxud ideya çıxarılır. (Səfəvi dövləti XVI əsrdə) Bu anlayış əsasında yeni materialın öyrənilməsinə başlanılır.

Dərsin axırında müəllim şagridlərə tapşırır ki, hər bir şagird öyrənilən mövzu ilə əlaqədar düşündüyünü və ya hiss etdiyini cəmi bir sözlə ifadə etsin. Müəllim şagirdə tapşırır ki, şagirdlər mövzuya aid sözü misal göstərsinlər. Dərhal sonra bu sözlərin siyahısı tərtib edilir.

Üsulun tətbiqi zamanı yarana biləcək problemlər:

1. -          Ümumi fikirləri müəyyənləşdirməkdə çətinlik
2. -          Vaxtın uzanması
3. -          Fikir müxtəlifliyi
4. -          İşgüzar səs - küy

Mənbə: Z.Veysova

Təhlili və nümunə ilə izahı mənə məxsusdur